Województwo Bratysławskie

Adres

Turizmus regiónu Bratislava
Sabinovská ul. 16, Bratislava 25
S ł o w a c j a
tel.: +421 2 431 91 692
www.tourismbratislava.com
info@tourismbratislava.com
www.facebook.com/BratislavaRegionTourism

Ogólne informacje o regionie

Położenie

Województwo bratysławskie zajmuje teren o rozmiarze 2053 km² i jest najmniejszym województwem Słowacji. Znajduje się w zachodniej części południowozachodniej Słowacji, nad rzeką Dunaj, na granicy wielkich przyrodniczych kompleksów (Karpaty, Alpy, Wiedeńska i Dunajska Kotlina). Z gospodarczego punktu widzenia teren ten znajduje się w tzw. „złotym trójkącie” – na skrzyżowaniu granic Słowacji, Austrii i Węgier, niedaleko granic z Czechami i dużych miast takich jak Wiedeń, Győr, Budapeszt, Brno. Należy do najważniejszych pod względem ekonomicznym stref na Słowacji, wytwarzając ponad jedną czwartą PKB Słowacji.

Historia

Znaczenie strategiczne tego regionu potwierdza również usytuowanie tu na początku naszej ery kilku obozów wojskowych służących ochronie dróg handlowych i granic Cesarstwa Rzymskiego wzdłuż Dunaju – Limes Romanus (Rusovce, Bratysława, Devín). Jednak największy wpływ na gospodarczy rozwój miało położenie na skrzyżowaniu historycznych szlaków handlowych – na Dunaju (łączył zachodnią i wschodnią Europę) oraz szlaku bursztynowego (starożytna droga handlowa drogiego bursztynu i innych cennych towarów łącząca północną i południową Europę – od Morza Bałtyckiego do Morza Adriatyckiego).

Kolejnym ważnym etapem z punktu widzenia rozwoju rejonu było powstanie pierwszego historycznego tworu państwowego na tym terytorium – Państwo Wielkomorawskie (833–907 n.e.) o stosunkowo gęstym zasiedleniu, głównie w Nizinie Poddunajskej i Záhorskej. Z tego okresu zachowały się również cenne zabytki sakralne (bazylika na Bratysławskim Zamku, kościoły na Devínie). Najazdy koczowniczych Węgrów (od roku 896) stopniowo przyczyniły się do całkowitego upadku Państwa Morawskiego a terytorium to stało się częścią Węgier na kolejne milenium (1001–1918). Bratysława stała się istotnym przygranicznym centrum handlowo-administracyjnym, a w roku 1291 uzyskała status wolnego miasta królewskiego. Po miażdżącej porażce wojsk węgierskich i zajęciu Budy przez Turków, Bratysława stała się tymczasowo stolicą Królestwa Węgierskiego (1536–1848), w latach 1563–1830 była również miastem koronacyjnym.

Współczesność

Dziś terytorium województwa bratysławskiego jest dynamicznie rozwijającą się strefą pełniącą liczne funkcje. Jej ścisłym centrum jest Bratysława – stolica Republiki Słowackiej, siedziba najważniejszych instytucji politycznych, kulturalnych, gospodarczych i społecznych.  Jest jedyną stolicą, która graniczy z dwoma państwami (na południu z Węgrami, na zachodzie z Austrią).

Atrakcje turystyczne Bratysławy

Zamek Bratysławski

Zamek Bratysławski– dominanta miasta górująca nad rzeką Dunaj, dziś służy potrzebom reprezentacyjnym państwa, na jego terenie znajdują się ekspozycje Słowackiego Muzeum Narodowego.

Zabytki historyczne, kulturalne i sakralne

Palac Prymasowski (Primaciálny palác) (1778–1781) z fasadą w klasycznym stylu został zbudowany w miejscu pałacu należącego do arcybiskupa ostrzyhomskiego. Ozdobiony jest kardynalskim herbem Jozefa Batthyányego, (pierwszego mieszkańca pałacu) i żelaznym modelem jego kapelusza kardynalskiego. Na dziedzińcu pałacu znajduje się najstarsza publiczna studnia w mieście – fontanna św. Jerzego – legendarnego rycerza, który uchronił księżniczkę przed smokiem (jest symbolem walki kościoła katolickiego przeciwko reformacji).
Stary Ratusz (Stará Radnica) – pierwotnie Dom Jakuba z XIII wieku z późniejszymi dobudowaniami, gotycką kapliczką św. Ladislava z malowidłami z XV wieku, pełnił funkcję ratusza już w XV wieku. Dziś znajduje się tu Muzeum Miasta Bratysławy (założone w 1868 roku). Jego renesansowe podwórze wykorzystywane jest do organizacji imprez kulturalnych. Dumą rynku przed Starym Ratuszem jest Fontanna Rolanda zbudowana w roku 1572, skrywająca historię tajemniczego rycerza Rolanda – obrońcy miasta, który według legendy raz w roku – dokładnie w Sylwestra ożywa, jednak zobaczyć go może jedynie rdzenny mieszkaniec Bratysławy o czystym i bezgrzesznym sercu. 
Brama Michalska (Michalská brana) – gotycka wieża z cebulowatym zadaszeniem pochodzi z XIV. wieku. W latach 1753–1758 przerobiona w stylu barokowym. Górny taras wieży oferuje niepowtarzalny widok na historyczne centrum miasta. Na szczycie wierzy znajduje się rzeźba Michała Archanioła walczącego ze smokiem, pod wieżą znajduje się tzw. zerowy kilometr wyznaczający odległość do 29 metropolii. Obok Bramy Michalskiej  mieści się najwęższy dom w mieście, jego fasada mierzy jedynie 130 cm.
Pałac Prezydencki (Grassalkovicov palác) – budynek w stylu rokoko, zbudowany w roku 1760 dla Antona Grassalkovicha – doradcy cesarzowej Marii Teresy, stał się centrum życia towarzyskiego miejscowej szlachty. Dziś służy jako siedziba prezydenta (niedostępny dla zwiedzających). Do budynku przynależy park publiczny, w którym znajduje się pomnik Marii Teresy, fontanna Młodość, rzeźby współczesnych artystów oraz Aleja Prezydentów (każda głowa państwa podczas swojej wizyty tradycyjnie zasadza tu mały dąb).
Universitatis Istropolitana (Academia Istropolitana) – pierwszy uniwersytet na terenie dzisiejszej Słowacji, założony podczas węgierskiego renesansu przez króla Macieja Korwina w roku 1467. Zapewniał humanistyczne, teologiczne i przyrodnicze wykształcenie na czterech wydziałach. Piękny budynek służy dziś studentom Wyższej Szkoły Sztuk Scenicznych.
Słowacki Teatr Narodowy (Slovenské národné divadlo) – zabytkowy budynek w stylu eklektycznym otwarty w 1887 roku. Jest dziełem architektów Ferdinanda Fellnera oraz Hermanna Helmera, którzy również są autorami teatrów m.in. w Sofii, Budapeszcie, Brnie, Karlových Varach, Zurychu, Berlinie i wielu innych europejskich miastach.
Konkatedra św. Martina – gotycki kościół (zbudowany w miejscu kościoła romańskiego) – budowę rozpoczęto w XIII wieku, obecną formę uzyskał w roku 1849, dysponuje 4 kapliczkami, miejsce koronacji Marii Teresy.
„Niebieski Kościółek” Kościół św. Elżbiety – bajkowo piękny secesyjny budynek z eliptyczną wieżą o niespotykanym błękitnym kolorze – Kościół św. Elżbiety, córki węgierskiego króla Andrzeja II z rodu Arpadów, patronki biednych i chorych.

Dominanty współczesności z okresu realizmu socjalistycznego

Budynek Słowackiego Radia zaskakuje formą odwróconej piramidy. Nowy Most wraz z restauracją widokową w kształcie UFO osadzoną na filarze o wysokości 85 metrów, to jeden z dziesięciu największych wiszących mostów świata. Slavin – narodowy zabytek kultury, monumentalny pomnik i jedyny działający cmentarz wojskowy żołnierzy Armii Radzieckiej w Bratysławie z pięknym widokiem na okolicę.

Urbanistyka postmodernistyczna – nowe wyzwania i trendy miejskiej architektury XXI wieku
Kompleks Eurovea – nowa dzielnica miasta, wielofunkcyjny ośrodek obejmujący centrum handlowe i rozrywkowe, kompleks mieszkalny, centrum administracyjne, luksusowy hotel, nadbrzeżną promenadę nad Dunajem.
River park – kolejny wielofunkcyjny kompleks na nabrzeżu, obejmuje rezydencje, luksusowy hotel z wellness, pomieszczenia biurowe, usługi handlowe i finansowe, miejsca aktywnego spędzenia wolnego czasu. Muzeum Sztuki Współczesnej Danubiana – zbudowane w atrakcyjnej lokalizacji nad Dunajem w Čunovie.  

Ciekawostki

Zwiedzanie miasta uprzyjemnić może wyjątkowe towarzystwo – zadziwiające rzeźby o różnym charakterze – Čumil – z wesołym uśmiechem wynurzający się z kanału, Schöne Naci – wieczny gentleman ze złamanym sercem, miłośnik płci pięknej (wspomnienie zawiedzionej miłości miejscowego nieszczęśnika), Napoleon opierający się o ławkę na Rynku Głównym, Paparazzi czyhający na miejscowych celebrytów przed noszącą jego imię restauracją. Miasto oferuje zwiedzającym niezliczoną ilość sposobów spędzania wolnego czasu, imprezy kulturalne i sportowe, atrakcje gastronomiczne i szeroką paletę możliwości zakwaterowania, począwszy od tanich hosteli aż po ekskluzywne hotele, jednocześnie dysponuje świetnymi warunkami dla turystyki kongresowej i motywacyjnej.

Atrakcje turystyczne województwa bratysławskiego

Zabytki historyczne, kulturalne i sakralne

Zamek Devín – znajduje się na potężnej skalnej turni u zbiegu rzek Dunaj i Morawa, według zachowanych dokumentów jest najstarszym grodem Słowacji (pierwsza pisemna wzmianka pochodzi z roku 864). Obecnie jego górna część jest zamknięta, jednak pozostałe części dostępne są dla zwiedzających. Prezentowane są tam różnorodne ekspozycje.
Zamek Czerwony Kamień(Častá) – renesansowa twierdza, pierwotnie zamek królewski o historii sięgającej XIII wieku z największymi podziemnymi pomieszczeniami, największą apteką i największym zbiorem zabytkowych mebli. Dziś działa jako muzeum, dzięki świetnie zachowanym pomieszczeniom i pięknemu podwórzu odbywają się tu różne imprezy towarzyskie, kręcono tu filmy i bajki. Gerulata – ruiny rzymskiego obozu wojskowego w Bratyslawie-Rusovcach z I – IV wieku n.e. – ekspozycja kamiennych pozostałości budowli, kamieni nagrobnych i przedmiotów osobistych codziennego użytku należących do rzymskich żołnierzy. Ruiny Zamku Plaveckiego (Plavecké Podhradie) – ruiny królewskiego grodu pochodzą z XIII wieku, ruiny Pajštún – (przy wsi Borinka) – pochodzą również z XIII wieku. Zniszczony podczas wojen napoleońskich Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (Boldog), zbudowany w XIII wieku w stylu romańskim, później przebudowany w stylu barokowym skrywają najstarszą pisemną wzmiankę o Słowacji – wapienną tablicę z łacińskim napisem pochodzącą z nagrobka rzymskiego żołnierza – handlarza (lata 70–138 n.e.).
Unikatowe budowle Habánov (Veľké Leváre) – zabytki architektury ludowej  imigrantów ze Szwajcarii z XVII i XIX wieku, dziś działa tu muzeum z piękną kolekcją habańskiej ceramiki (tzw. fajansy).

Turystyka wiejska – atrakcje gastronomiczne i miejscowy folklor

Małokarpacki Szlak Winny – należy do niego Bratysława, Svätý Jur, Pezinok, Modra oraz inne typowe małokarpackie wsie zachowujące tradycje miejscowego winiarstwa, gastronomicznych specjałów i folkloru. W Pezinku znajduje się Małokarpackie Muzeum, prezentujące historię lokalnego winiarstwa i uprawy winorośli, miejscowość Slovenský Grob oferuje tradycyjne potrawy z gęsiny, ceniona jest również majolika z Modrej. Każdego roku organizowane są tu różne festiwale (Dni Otwartych Piwnic, Winobranie, Targi Wina, Dzień w Winnicy). Muzeum Pszczelarstwa (Kráľová niedaleko Senca) – największy pszczelarski skansen w Europie Środkowej.

Atrakcje przyrodnicze

Narodowy Rezerwat Przyrody – szlak edukacyjny Devínska Kobyla – Sandberg (występ Małych Karpat nad rzeką Moravą przed jej ujściem do Dunaju. Znajdują się tu cenne i zagrożone gatunki roślin, jak również miejsce znalezisk trzeciorzędowych skamielin o dużym znaczeniu paleontologicznym). Szlak edukacyjny niwą rzeki Moravy – najdłuższy szlak edukacyjny na Słowacji o długości 79 km. Park Krajobrazowy Dunajskie Łęgi (CHKO Dunajské luhy) – teren z licznymi odnóżami i mokradłami Dunaju, znajdują się tu cenne gatunki flory i fauny typowe dla tego terenu, ostoja chronionych gatunków ptaków wodnych. Narodowy Rezerwat Przyrody Šúr (Svätý Jur, Chorvátsky Grob) – miejsce to znajduje się na liście mokradeł o znaczeniu międzynarodowym, z chronionymi gatunkami roślin i zwierząt, częściowo udostępnione na szlaku edukacyjnym.

Turystyka sportowa i rekreacyjna

Słoneczne Jeziora (Slnečné jazerá) (przy miejscowości Senec) – uwielbiane centrum turystyki letniej, znajdują się tu hotele, kryty aquapark, odbywają się tu różnego rodzaju imprezy i festiwale.
Ośrodek sportów wodnych w Čunovie – rafting na zbiorniku wodnym Hrušov, ośrodek sportów wodnych utrzymany na światowym poziomie.
Międzynarodowy Dunajski Szlak Rowerowy – jego odcinek prowadzący przez Słowację rozpoczyna się w Petržalce, dalej kieruje się w stronę Čunova i na most portowy, po lewej stronie Dunaju przez Šamorín – Gabčíkovo aż do Štúrova.
Pola i kluby golfowe – w Bratysławie (kilka), Lozorne, Záhorskej Bystrici, Bernolákove, Malackách.